بڵاوکراوەکان

• 
  June 19, 2023

  857

  خوێندنه‌وه‌یه‌ك له‌ جیۆپۆله‌تیك و سیاسه‌ته‌ نێوده‌وڵه‌تییه‌ هاوچه‌رخه‌كان: كه‌ناره‌ تیژه‌كان و گۆشه‌ ناسكه‌كان

  جه‌مال ئه‌لشوفی ناوه‌ندی حه‌رموون بۆ توێژینه‌وه‌ هاوچه‌رخه‌كان ناوه‌ندێكی توێژینه‌وه‌ی سه‌ربه‌خۆی قازانجنه‌ویسته‌، بایەخ به‌ ئه‌نجامدانی توێژینه‌وه‌ و لێكۆڵینه‌وه‌ی سیاسی و كۆمه‌ڵایه‌تی و فیكریی په‌یوه‌ست به‌ بارودۆخی سووریا به‌ تایبه‌تی ده‌دات، گرنگی به‌ به‌هێزكردنی ڕۆڵی كۆمه‌ڵگه‌ی مه‌ده‌نی و بڵاوكردنه‌وه‌ی هۆشیاریی دیموكراسی ده‌دات. وەرگێڕان لە عەرەبییەوە: بارام سوبحی پوخته‌: له ‌كاتێكدا جیهان به‌

• 
  June 19, 2023

  1583

  تاوتوێکردنی بوارەكانی بەكارهێنانی ئایندەناسی لە سیاسەتڕێژیی گشتیدا

  توێژەران: مەهدی ڕەزای قادری دكتۆرای سیاسەتڕێژیی گشتی، یەكەی قوم، زانكۆی ئازادی ئیسلامیی قوم، ئێران حسێن ڕەفیع پڕوفیسۆری یاریدەدەر، زانكۆی ماف و زانستە سیاسییەكان، زانكۆی مازندەران، بابولسەر، ئێران وەرگێڕان لە فارسییەوە: عەبدوڵڵا ڕەسووڵی سەرچاوە: وەرزنامەی “سپهر سیاست”، ساڵی هەشتەم، ژمارە 27، 1400. پوختە ئامانج لەم توێژینەوەیە تاوتوێکردنی بوارەكانی بەكارهێنانی ئایندەناسی لە

• 
  June 18, 2023

  2695

  ئایندەی پەیوەندیی نێوان جوگرافیای سیاسی و جیۆپۆلهتیك

  كازم ئەحمەد سەدرەدین/ ماستەر لە جوگرافیا دەستپێك       جوگرافیا یه‌كێكه‌ له‌و بابه‌تانه‌ی جێپه‌نجه‌ی له سه‌ر زۆر كایه‌ی جیاواز به‌جێ هێشتووه‌، ته‌واو له‌ مانا كلاسیكییه‌كه‌ی ده‌رچووه‌ كه‌ له‌ چه‌ند بابه‌تێكی وه‌ك (باكوور و باشوور و پله‌ی گه‌رمی و… هتد)ی ته‌سكدا قه‌تیس كراوه‌. جوگرافیاش‌ دابه‌ش بووه‌ بۆ دوو لقی سه‌ره‌كی (سروشتی و

• 
  June 18, 2023

  921

  پیسبوونى ڕووبارى سیروان؛ گرفت و چارەسەر

  عەبدولموتەڵیب ڕەفعەت سەرحەت / پسپۆڕى بەڕێوەبردنى سەرچاوەکانى ئاو بەرایی بەهای ئاو وەك گرنگترین سەرچاوەی سروشتی، تەنها پشت بە بەردەستبوونی نابەسترێ، بەڵکوو پشت بە کواڵتییەکەی دەبەسترێ بۆ مەبەستە جیاوازەکان، لەوانە: خواردنەوە، ئاودێری،  گەشەپێدانى ژینگه. کواڵتیی ئاو دەگۆڕێت بە پێی شوێنی جوگرافی و سەرچاوەکانی پیسبوون و هۆکارە ئیکۆلۆژییەکان. زاراوەی کواڵتیی ئاو ئاماژەیەکە

• 
  June 18, 2023

  2216

  پێداچوونه‌وه‌یه‌ك به‌ ڕه‌وشی كرێكارانی بیانی له‌ هه‌رێمی كوردستان

  سه‌نگه‌ر یوسف ساڵح/ مامۆستای زانكۆی سه‌لاحه‌دین و توێژه‌ر له‌ ڕێكخراوی ئاشتی و ئازادی بەرایی لە ئێستادا بە هۆی چالاكی و بەدواداچوونی بەردەوامی ڕێكخراو و دامەزراوەكانەوە، بابەتی كرێكارانی بیانی و ڕەوشی ژیان و مافەكانیان و چۆنیەتیی مامەڵەكردنی دامودەزگا حكومی و كەرتی تایبەت لەگەڵیاندا زیاتر لە ساڵانی پێشوو گرنگیی بەخۆوە بینیوە و

• 
  June 17, 2023

  1477

  كێشەكانی مامەڵە لەگەڵ زیندانییەكانی داعش وەك مەترسییەكی ئایندەیی

  یاسین تەها / توێژەر  بەرایی سەرباری ڕاگەیاندنی سەركەوتن بەسەر داعش لە نزیكەی شەش ساڵ بەر لە ئێستا، هێشتا هەڵسەنگاندنە ئەمەریكییەكان كە یەكێك لەوانە هیی پەیمانگای واشنتنە بۆ توێژینەوەكانی ڕۆژهەڵاتی ناوین ٢٠٢٣، باس لەوە دەكەن پڕۆژە جیهانییەكەی هەر مەترسییەكی گەورەیە لە سەر ئاسایشی عێراق و سووریا و ناوچەكە. ئەم جۆرە هەڵسەنگاندنە

• 
  June 16, 2023

  1047

  سیستمی یه‌ك په‌نجه‌ره؛‌ جۆر و پێداویستییه‌كانی جێبه‌جێكردنی

  په‌یام محه‌مه‌د تاهیر / ماسته‌ر له‌ یاسای گشتی به‌رایی “یه‌ك په‌نجه‌ره‌” سیستمێكی كارگێڕییه‌، له‌ هه‌مان كاتدا میكانیزمێكیشه‌ بۆ كارئاسانی له‌ ڕاپه‌ڕاندنی كاروباره‌كانی حكومه‌ت و دامه‌زراوه‌كان، به‌ تایبه‌تی وه‌به‌رهێنان كه‌ گرێ و ئاڵۆزی و وه‌رگرتنی ڕه‌زامه‌ندیی زۆری تێدایه‌. ئه‌م سیستمه‌ له‌م ساڵانه‌ی دواییدا ‌ هۆكاری پێشكه‌وتنی زۆر له‌ وڵاتانی وه‌ك مالیزیا

• 
  June 15, 2023

  1599

  ئەقڵانیەتە ترسناکەکە؛ هەڕەشەی یەکەمی سەر هەرێم

  هەردی مەهدی میکە کارەکتەرە هەرێمایەتییەکانی نێوچەکە، پاش تێپەڕاندنی نزیکەی نیوسەدەیەک لە نائارامی، هەنووکە هەست بە جووڵەیەکی “ئەقڵانی” لە سیاسەتی دەرەکییاندا دەکرێت وەک ئەوەی لە ئێران، وڵاتانی کەنداو، سووریا و تورکیا هەستی پێ دەکرێت و لە چەند مانگی ڕابردووشدا عێراقیش ڕاکێشراوەتە نێو ئەو سیناریۆ “ئەقڵانیە ترسناکە بە نیسبەت کوردەوە”، کە هەندێک

• 
  June 14, 2023

  3305

  گۆڤاری ئایندەناسی ژمارەی حەڤدەیەم (17) حوزەیرانی، 2023، ساڵی چوارەم

  گۆڤاری ئایندەناسی پێ دەنێتە چوارەمین ساڵی دەرچوونییەوە؛ ژماره 17-ی حوزەیرانی 2023، كه‌وته‌ بەر دیدی خوێنەران. گۆڤاری ئایندەناسی، گرنگی بە توێژینەوە ستراتیژی و ئایندەییەكان دەدات، وەرزانە لە لایەن “سەنتەری لێكۆڵینەوەی ئایندەیی” دەردەچێت. ژمارەی نوێی گۆڤاری ئایندەناسی چەند بابەتێكی هەمەچەشنی سیاسی، كۆمەڵایەتی، ژینگەیی، زانستی، ئەمنی لەخۆ گرتووە و وەک نەریتی هەر ژمارەیەکیش،

• 
  April 17, 2023

  1055

  ئەهلی زیممە (أهل الذمة)

  ئایینیاسی زیممیی ئەو کەسەیە کە پەیمانێکی داوە لە یەهود و نەسارا و ئەوانی تر، کە لەژێر سایەی دەوڵەتی ئیسلامیدا دەژین، لە ڕووی زمانەوانییەوە پێچەوانەی پێداهەڵدانە، واتە کەسێکە پەیمانی لەگەڵ کەسێک هەیە، بە مانای ماف و ئەمان دێت، واتە لە زیممەتی کەسێکی تردایە، لە ڕووی زارەوەشەوە لە قورئان و سوننەتدا بە