ئا: ئایینناسی ههردوو وشهی پێكهێنهری زاراوهی ئیسلامی سیاسی به جیا مانایهكی ڕوون و ئاشكرایان ههیه، بهڵام وهك زاراوه لهڕووی كاتی سهرههڵدانهوه دهگهڕێتهوه بۆ نیوهی یەكەمی سهدهی ڕابردوو، كە به هۆی ڕووخانی خیلافهتی ئیسلامی لەلایەک و دروستبوون و دەرکەوتنی دهسهڵاتی سیاسی عهلمانی لەلایەکی تر، بانگەوازی گێڕانەوەی خیلافەت و دەسەڵاتی ئیسلامی
ڕانانی: د. فاروق عهبدول پهرتوكی ڕهوتى ئیسلامی له باشوورى كوردستان 1946 – 1991 لە نووسینی (ئیدریس سیوەیلی)یه له بنهڕهتدا توێژینەوەیەکی مێژووییە و پشتی بەستووه بە چەندین بەڵگەنامەی تایبەت بەو ڕەوت و پارتە سیاسییە ئیسلامییانەی کە لە قۆناغێکی مێژووی دیاریکراودا لە کوردستان چالاکبوون، نوسەری کتێبەکە لە سەرەتا بەڕوونی هۆکاری نووسینی ئەم
د. یاسین تەها دەسپێك: کوردستانی مێژوویی خاوەنی سروشتێکی فرەچەشنی، فرەئایینی و فرەکولتووری بووە، لەنێو ئەم چەشنانەشدا ئایینی مەسیحییەت شوێنێکی دیاری هەبووە. ئەم ئایینە ئیبراهیمییە هەر لە سەرەتای دەرکەوتن و بڵاوبوونەوەی لە ڕۆژهەڵات، ڕێگەی خۆی بەرەو کوردستان دۆزیوەتەوە. لەو ناوچانەی کورد تێیدا ژیاون و چالاک بوون، چەندین کڵێسا و دێری مەسیحی
ڕابەر سیوەیلی دەروازە ئایین بەدرێژایی مێژووی مرۆڤایەتی، نەک ھەر تەنیا وەک لایەنێکی باوەڕداریی، بەڵکو ڕۆڵێکی یەکلاکەرەوەشی بینیوە لە ڕێکخستنی کۆمەڵایەتی پێکھاتە سیاسییەکان و ناسنامە کولتوورییەکاندا. هەرچەندە ئەو ڕۆڵەی ئایین لە پرۆسەی بنیاتنانی کۆمەڵگەکاندا گرتوویەتییە ئەستۆ، لە قۆناغە جیاوازەکاندا بەلێکدانەوەی جیاواز شێوەی گرتووە؛ ئەم لێکدانەوانەش ھەندێکجار بوونەتە ھۆی سازان و ھەندێکجاریش
سازدانی: ئیدریس سیوەیلی د. محەممەد ڕەئوف، یەكێكە لە كادیرە دێرینەكانی ئیخوان لە كوردستان و دامەزرێنەرانی یەكگرتووی ئیسلامیی كوردستان، ئەو؛ ماوەی چەند ساڵێكە وەك سیاسەتوان و چاودێری سیاسی لە كایەی سیاسیدا كار دەكات، وەك نووسەرێك دیدگای خۆی لەمەڕ واقیعی سیاسی و ئابووری كوردستان بە گشتی و واقیعی فیكر و حاڵەتی ڕەوتە
ئەلیزابێس کاتلین باگێت | و. لە ئینگلیزییەوە: عەزیز ڕەئووف پوختە ئایین لە سیاسەتی مۆدێرندا ڕۆڵێکی گرنگی هەیە و پەیوەندی نێوان ئایین و سیاسەتیش هەمیشە لە گۆڕاندایە. حوکمڕانی دەوڵەتێک ناتوانرێت لە بۆچوونە ئایینیەکانی خەڵکەکەی جیا بکرێتەوە کە کاریگەری لەسەر سەرکردە و یاسادانەرانی وڵاتەکە هەیە. یاسا ئاوێنەی کۆمەڵگەیە. ئەم توێژینەوەیە لەو ڕێگایانە دەکۆڵێتەوە
د. سالار تاوگۆزی پێشەکیی سۆفیگەری تەنیا ڕێبازێکی ئایینی ڕۆحی نییە، بەڵکو ڕۆڵێکی گرنگیشی لە کایەی سیاسیدا هەیە، هەر ئەمەش هۆکاری هەڵبژاردنی ئەم توێژینەوەیە بەناونیشانی: (پەیوەندیی نێوان سۆفیگەری و سیاسەت لە جیهانی ئیسلامی و کوردستاندا) . گرنگیی توێژینەوەکە لەوەدایە ئاوڕ لە ڕەهەندێکی کەمباسکراوی سۆفیگەری – بەتایبەتی لە کوردستاندا – دەداتەوە کە
زیرەك ئەحمەد ڕەحمان لە هەرێمی کوردستان بە گوێرەی ئەم میراتە دینییەی کە هەیە، زۆرینەی خەڵك پابەندی دینێكی میللی بوون، گەر نەڵێین هەمووی، تا ئەو ساتەی کۆمەڵێك بزاوتی ئیسلامی جۆراوجۆر دەرکەوتن، لەوێوە ئەم شێوازەی بیرکردنەوەی دینی و دیندارییەی ناو خەڵك شێوازی جۆراوجۆری تێکەوت. بێگومان هەر جۆرێك لە جۆرەکانی بیرکردنەوەی بزاوتە جیاوازەکان
ئلیاس تاهیر پێشهكى: كۆمهڵگە مرۆییهكان له سهرهتای مێژووەوه بۆ بهردهوامبوون و پێشكهوتن پشتیان به چهند ڕهگهزێك بهستووه، ههرچهنده جۆر و شێوازی ئهم ڕهگهزانه له كۆمهڵگەیهك بۆ كۆمهڵگەیهكی تر و كاتێك بۆ كاتێكی تر جیاوازن، بهڵام ههندێك لهم ڕهگهزانه ههر له سهرهتاوه ههتا سهردهمی ئێستاش بهردهوام ڕۆڵیان لهسهر لایهنهكانی ژیانی
د. عابد خالد ڕەسول پێشەکی: ئاشكرايە كە سەرەتای سەدەی بیست و یەک، لە سەرانسەری جیهاندا، شایەتی سەرهەڵدانەوەی بەرچاوی ئایین بووە لە ژیانی گشتی و سیاسیدا، ئەمەش پەرەسەندنێکە تەحەدای گریمانە لە مێژينەكانى کۆمەڵگاى مۆدێرنە دەکات، گوايە سەركەوتنى مۆدێرنە، بەپێى گوتارى باوى مۆدێرنە خۆى، واتاى كۆتاييهاتنى شتە تەقليديى و كۆنباوەكان لە ناويشياندا
Send this to a friend
English
كوردی
العربية