چەمکناسی ئامادەکردنى تورکیاناسی تورکیا یەکێکە لەو وڵاتانەی کە زۆرترین سەرقاڵى بۆ توێژەران‌و شرۆڤەکاران دروستکردووە لە بوارى چەمکەکانى دەوڵەتی قووڵ‌و هاوتەریبدا، بە شێوەیەک کە ئەزموونە مێژوویی‌و سیاسییەکەى، مۆدێلێکی ئاڵۆز لە ڕۆڵى دەزگاکانى هەواڵگرىو ئاسایش، سەربازی، دەسەڵاتی دادوەری‌و بیرۆکراسی لە دروستکردنى کاریگەری لە سەر بڕیارە سیاسییەکان نیشاندەدات، چ لە سەرەتای سەردەمی کۆمارییەکان‌و
گۆران سەلام محەمەد: خوێندکاری دکتۆرا/ مێژوو ناسنامە ناوی کتێب: پەیوەندییەکانی تورکیاو ئێران (١٩٢٣ – ٢٠٠٣)؛ لێکۆڵینەوە لە پەیوەندییە سیاسی‌و ئابوورییەکان نوسەران: الدکتور منهل الهام عبدال عقراوي، الدکتور فراس صالح خضر الجبوري، الدکتور محمد حمزە حسین الدلیمي وەرگێڕانی: گۆران سەلام محەمەد جۆری کتێب: مێژوویی/ سیاسی ژمارەی لاپەڕە: (٥٢٤) لاپەڕە چاپخانە: دەزگای
چاوپێکەوتن: تورکیاناسی ساڵێک بە سەر دەستپێکردنی پڕۆسەی ئاشتیدا تێپەڕیوە. هەرچەندە لە ڕووی تیۆرییەوە لێدوانی ئەرێنیی دڵخۆشکەر لەلایەن دەوڵەتی تورکیاو پارتی کرێکارانی کوردستان (پەکەکە)وە دراوە، بەڵام لە ڕووی کارەکییەوە هەنگاوێکی جێگیرو دڵخۆشکەر بۆ کوردو تورکیاش نەنراوە. گفتوگۆی ئەم جارەی تورکیاناسی لەگەڵ محەمەد ئەمین پێنجوێنی؛ نوسەرو شارەزا لە کاروباری تورکیاو پەکەکە دەبێت.
لەلایەن ئەکادیمیای نیشتیمانییەوە لە ئابی (٢٠٢٥)دا ئامادەکراوە وەرگێڕانی: توركیاناسی پێشەکی ئەو جەنگەی لە نێوان ئیسرائیل‌و ئێراندا لە (١٣/٦/٢٠٢٥) دەستیپێکردو لە (٢٤)ی هەمان مانگدا کۆتاییهات، بە جەنگی (١٢) ڕۆژە ناودەبرێت، شایستەی لێکۆڵینەوەیەکی وردە لە چەندین لایەنەوە. ئەم ڕووبەڕوبوونەوەیە وانەی گرنگ‌و زۆری هەڵگرتووە، نەک تەنها بۆ ئیسرائیل‌و ئێران، بەڵکو بۆ تورکیاو
نوسینی: ئامینە فايد | سەنتەرى ئەهرام بۆ لێکۆڵینەوە سیاسی‌و ستراتیژییەکان (مرکز اهرام للدراسات السیاسیة والاستراتیجیة) وەرگێڕان: توركياناسى ڕۆژی (6)ی ئابی (2025)، حەیان عەبدولغەنی؛ وەزیری نەوتی عێراق، دەستپێکردنەوەی هەناردەکردنی نەوتی عێراقی لە ڕێگەی بۆڕیی نەوتی کەرکووک-جەیهانەوە ڕاگەیاند، کە نەوتی خاو لە کێڵگەکانی کەرکووکەوە دەگوازێتەوە بۆ بەندەری جەیهانی تورکیا لە سەر دەریای ناوەڕاست.
نوسینی: ئەحمەد محەمەد فال |ناوەندی جەزیرە بۆ لێکۆڵینەوە وەرگێڕانی: عەبدولقادر فاروق فڕۆکەیبێفڕۆکەوانی تورکی‌و ئێرانی ڕۆڵێکی گەورەیان گێڕا لە جەنگی ڕووسی – ئۆکرانی لە هەردوو دیوی جەنگەکە. بێفڕۆکەوانەکانی بایراکتاری تورکی توانستیان بەخشییە ئۆکرانیا بۆ هێرشکردنەسەر هێزەکانی ڕووسیاو سوپای ئۆکرانی بە هێزەوە لەگەڵ دەستپێکی جەنگ بەکاریهێنا، هەر بۆیە وەک نیشانەی بەرخۆدانی ئۆکرانی
وەرگێڕان: د. جەلیل عومەر عەلی؛ سەنتەری لێکۆڵینەوەی ئایندەیی غەدا قەندیل خوێندکاری دکتۆرایە لە بەشی زانستە سیاسییەکان، فاکەڵتی ئابووری‌و زانستە سیاسییەکان لە زانکۆی قاهیرە. پسپۆڕە لە کاروباری ئاسیاو لە بوارەکانی ئیسلامی سیاسی، گۆڕانکاریی دیموکراسی، کەمینەکان‌و توندڕەوی‌و تیرۆر، توێژینەوەو بڵاوکراوەی هەیە. سەنتەری لێکۆڵینەوەی عەرەبیی ئۆراسی (مرکز الدراسات العربیة الاوراسیة) سەنتەری لێکۆڵینەوەی عەرەبیی
نوسینی: عەلى باکیر (Ali Bakir) ناوەندی بڵاوکردنەوەی سەرنجی نیشتیمانی (The National Interest) وەرگێڕانی: تورکیاناسی عەلی باکیر (Ali Bakir) پرۆفیسۆری یاریدەدەرە لە زانکۆی قەتەر. پسپۆڕی کاروباری نێودەوڵەتی‌و ئاسایش‌و بەرگرییە. ئەندامى باڵایە لە دەستپێشخەریی سکۆکرۆفت بۆ ئاسایشی ڕۆژهەڵاتی ناوەڕاستی سەر بە ئەنجومەنی ئەتڵەسی‌و پڕۆگرامەکانى ڕۆژهەڵاتی ناوەڕاستی. ناوەندی بڵاوکردنەوەی سەرنجی نیشتیمانی (The National
بەشی چوارەم د. سامان مستەفا ڕەشید پوختە ڕووخانی ئیمپراتۆرییەتی عوسمانی لە ساڵی (١٩١٨)و دامەزراندنی کۆماری تورکیا لە ساڵی (١٩٢٣)دا گۆڕانێکی ڕێشەیی قووڵی لە سەر ئاستی کارگێڕی، سیاسی، ئایینی، کۆمەڵایەتی‌و کولتووریی هێنایەکایەوە، گۆڕانێک کە بوو بە هۆی هەڵوەشاندنەوەی سەرلەبەری بنیاتی ئیداری‌و سیاسی‌و کولتووریی دێرین‌و درێژی عوسمانی. هەروەها گۆڕینی بنیاتی فرەکولتوورو فرەڕەنگ‌و
بەختیار ئەحمەد ساڵح پوختە ئەم توێژینەوەیە شیکارییەکی گشتگیر بۆ کتێبی سووری تورکیا دەخاتەڕوو، کە بە فەرمی بە بەڵگەنامەی سیاسەتی ئاسایشی نیشتیمانی ((MGSB) Milli Güvenlik Siyaset Belgesi) ناسراوە. توێژینەوەکە لە سروشتی ئەو دەستوورە دەکۆڵێتەوە وەک بەڵگەنامەیەکی ستراتیژی، لە هەمان کاتدا نایاسایی‌و نهێنی، کە بە قووڵی سیاسەتی ناوخۆو دەرەوەی تورکیا لەقاڵبدەدات. توێژینەوەکە
Send this to a friend
English
كوردی
العربية